گفتوگو با دکتر سراجزاده رئیس انجمن جامعهشناسی ایران درباره تعامل مردم و دولت در مقابله با کرونا
عبور از بحران ملی کرونا با اعتمادسازی اجتماعی
مهسا قویقلب
خبرنگار
این روزها بیماری کرونا بر کل نقشه کشور سایه انداخته، بهطوری که بیشتر شهرها به رنگ نارنجی و قرمز کرونایی درآمدهاند، اما با این حال هنوز برخی مرگ را برای همسایه میدانند و بعد از یکسال و اندی از شیوع بیماری سعی دارند جان خود و دیگران را با رعایت نکردن شیوهنامههای بهداشتی به خطر بیندازند. در این میان برخی کارشناسان اجتماعی معتقدند چرا با وجود اخطارها و هشدارهای جدی متخصصان حوزه بهداشت، برخی از افراد جامعه قانونگریزی میکنند و پروتکلها و محدودیتها را نادیده میگیرند، البته این مسأله هم از سوی مردم و هم از طرف مسئولان دائماً مورد انتقاد است و معتقدند که برای عبور از بحران ملی کرونا نیاز به مشارکت همگانی است. با دکتر سید حسین سراجزاده، رئیس انجمن جامعهشناسی ایران در اینباره گفتوگو کردیم که میخوانید:
این روزها کرونای انگلیسی در کل دنیا شیوع پیدا کرده و کشورما را هم با چالشهای جدی و جدیدی روبهرو کرده است، متأسفانه بعد از نوروز خیز بلند بیماری سبب شد، آمار مبتلایان به این بیماری و مرگومیرهای ناشی از آن با افزایش قابلتوجهی همراه شود، در عین حال با وجود اعمال محدودیتها و سختگیری در شیوهنامههای بهداشتی هنوز بخش عمدهای از مردم شیوع بیماری را جدی نگرفتهاند، به اعتقاد شما دلایل همکاری نکردن مردم در مقابله با کرونا چیست؟
خوب است در ابتدا برای روشنتر شدن موضوع، نگاهی به یکسالی که گذشت داشته باشیم. زمانی که بیماری کرونا شروع شد، ناشناخته بود و پزشکان و اپیدمیولوژیستها و متخصصان امر درباره اینکه عملکرد بیماری چگونه است و چه عواقبی دارد، اطلاعات دقیقی نداشتند. پیشبینیهایی میشد، مبنی بر اینکه در دوره زودگذری بیماری پایان مییابد و در عرض دو تا سه ماه با گرم شدن هوا بیماری تمام میشود، اما این انتظار برآورده نشد، در ادامه در کل دنیا به خاطر ناشناختگی بیماری، برخی تعللها صورت گرفت و تصمیماتی گرفته شد که هم از نظر اقتصادی و هم از نظر اجتماعی پرهزینه بودند، از طرفی در برخی مدیران و مسئولان و نیز مردم، نگاهی خوشبینانه وجود داشت و با ابراز امیدواری سعی میشد، این باور بهوجود بیاید که مشکلی پیش نخواهد آمد. از اینرو بسیاری از هشدارهای متخصصان جدی گرفته نشد، اما پس از مدتی همه به اهمیت موضوع پی بردند و متوجه شدند که این خوشبینیها واقعبینانه نبوده و لازم است به حرف متخصصان و تصمیمات آنها توجه بیشتری شود. مردم و مسئولان به مرحلهای رسیدند که این موضوع جدی است و باید با همراهی و هماهنگی اقدامات مؤثری صورت بگیرد. اما با طولانی شدن موضوع همه خسته شدند. از طرف دیگر شرایط کشور ما هم به لحاظ تحریمهای شدید اقتصادی، چندان مساعد نیست و هیچ کشوری به لحاظ منابع مالی و محدودیتهای ارتباطات مالی بینالمللی مانند کشور ما در تنگنا و مشکل قرار ندارد، همین وضعیت اقتصادی هم سبب شد که ناهماهنگیهایی که به لحاظ مدیریت کرونا وجود دارد تشدید شود و برخی از مردم هم احساس خستگی و سرخوردگی کنند و نسبت به مسأله کرونا و تصمیمات مدیریت بحران موضع بیتفاوتی داشته باشند.
رفتارهای اجتماعی مردم در مواجهه با کرونا در یکسال گذشته و تغییر سبک زندگی در شرایط کرونایی نیز سبب شد شهروندان به سمت عادی انگاری سوق داده شوند. این اتفاقات ناشی از چه تغییراتی میتواند باشد؟
متأسفانه مردم پیامهای متفاوت و گاه متناقضی از سوی مسئولان دریافت کردند، تصمیمگیریهای دیرهنگام هم سبب شد تا مردم به سمت عادیانگاری سوق داده شوند. قبل از عید صحبتهایی مطرح شد، مبنی بر اینکه ویروس انگلیسی خطرناک است و از عراق وارد خوزستان شده، اما متناسب با هشدارهایی که متخصصان میدادند، تصمیمات بموقع گرفته نشد. برای متخصصان امر روشن بود که شیوع بیماری در ایام تعطیلات عید میتواند نگرانکننده باشد و باید تصمیمات جدی، بموقع و محکمتری برای منع تردد گرفته میشد.
این روزها بسیاری از مشاغل، هنوز به کار خود ادامه میدهند و به پروتکلهای بهداشتی بیتوجه هستند. علت چیست و راهکارها را در کجا باید جستوجو کنیم؟
وقتی تصمیمی گرفته میشود که به مدت ۱۰ روز باید همه جا تعطیل باشد و این امر به قانون تبدیل میشود، طبعاً هم باید اجرا شود، متأسفانه در کشور ما و در میان شهروندان بیتوجهی به قانون زیاد است، همانطور که در مورد قوانین راهنمایی و رانندگی میبینیم، تا وقتی که برخوردها جدی نشود، بسیاری از مردم خود را ملزم به رعایت قانون نمیدانند. در این خصوص هم باید تمهیدات اجرایی جدی گرفته شود. سؤال اینجاست که آیا دستگاههای اجرایی برای اعمال قانون تعطیلی 10روزه آماده شدهاند؟ وقتی که دستگاههای اجرایی آماده نباشند، نباید از مردم یک جامعه که از نظر تاریخی و فرهنگی مقید به قانون نیستند، انتظار تبعیت کامل از قانون و به دست آوردن نتیجه لازم را داشته باشیم. تا وقتی که ناهماهنگیهای مدیریت بحران برطرف نشود، موضوعی که به عنوان بحرانی ملی، همه جامعه را درگیر کرده، حل نخواهد شد؛ قطعاً ارادهای منسجم برای دنبال کردن راههای مقابله با کرونا و محدود کردن آن باید وجود داشته باشد. اگر این اتفاق نیفتد، باید منتظر امواج بعدی هم باشیم، در عینحال مهار موج فعلی هم دشوارتر میشود، نباید ناهماهنگیها به نقطهای برسد که یک وزیر مسئول بیاید و اعلام استیصال کند، در این شرایط همه ارکان حاکمیت، ستاد مدیریت بحران و دستگاههای مجری باید با یکدیگر کاملاً هماهنگ باشند و با این مشکل و بحران بزرگ اجتماعی برخورد سیاسی نکنند.
یک سال و اندی از شیوع بیماری گذشته، این در حالی است که در نقاط مختلف کشور، فرهنگهای متفاوتی وجود دارد و سطح آگاهیهای مردم نیز با یکدیگر متفاوت است، به اعتقاد شما بهتر نیست که ستاد کرونا درخصوص نگارش پروتکلها و نحوه اجرا در هر منطقهای به صورت ویژه و خاص ورود کند؟
بله درست است، نهادهای مدیریتی منطقهای باید اختیارات ویژهای در این شرایط داشته باشند، وقتی در استان خوزستان وضعیت بحرانی میشود، باید با توجه به شرایط خاص آن منطقه تصمیمگیری و اقدام کرد. ستاد مدیریت بحران کرونا، باید به صورت منطقهای، تصمیمات خود را به اجرا درآورد و شهرها و استانها را با مدیریت منطقهای و متناسب با شرایط آن مناطق قرنطینه کند و یا سایر تصمیمات لازم را بگیرند، به موازات این قضیه هم از ظرفیتهای محلی استفاده شود تا تصمیمات به درستی اجرا شود، به اعتقاد من، تفاوتهای سطوح آگاهی مردم و فرهنگها را باید دید، در ارتباط با تزریق واکسن هم باید از سیاسی شدن موضوع پرهیز کرد و همچنین اقدامات مؤثر برای تأمین واکسن صورت گیرد و متناسب با جمعیت مناطق، سهمیهها در نظر گرفته شود و بین نهادهای منطقهای در ارتباط با کل کشور هماهنگی وجود داشته باشد، در نهایت هم با ضوابط و اولویتبندیهای مشخص و در مسیری شفاف و قابل نظارت عمومی کار واکسیناسیون انجام شود. خوشبختانه، مدیریت دانشگاههای علوم پزشکی و شبکههای بهداشت در کشور ما به صورت گسترده وجود دارند.
در یک جمعبندی کلی در ارتباط با اینکه مردم تقصیرها را به گردن مسئولان و مسئولان به گردن مردم میاندازند، چه راهکاری میتوان ارائه کرد تا در نهایت از شدت بیماری کرونا کاسته شود؟
موضوع این است که بحرانی ملی پیش آمده و همه مردم و مسئولان، نسبت به هرکاری که میکنند و هر تصمیمی که میگیرند مسئولیت ملی و اجتماعی دارند؛ همه باید به عنوان یک شهروند نسبت به پیامدهای اعمال خود آگاه باشیم و به مسئولیت خود توجه کنیم. در این شرایط تأکید میکنم که برای مدیریت بحران، نهادهای حاکمیتی و ستاد مدیریت کرونا نقش مهمتر و برجستهتری دارند و حرفها و تصمیمات غیرکارشناسانه میتوانند زمینههای فرهنگی بیاعتمادی و قانون گریزی را که در جامعه ما وجود دارد، در میان مردم تشدید کنند و سبب شوند مردم بیتفاوتتر شوند؛ و یا برعکس با تصمیمات کارشناسانه، درست و هماهنگ، میتوانند کاری کنند که این زمینهها تعدیل شده و مردم با مسئولیتپذیری بیشتری رفتار کنند.
جهش صعودی آمار روزانه مبتلایان کرونا در کشور!
همزمان با خیز گسترده ویروس کرونا و قرمز شدن نقشه کرونایی کشور 319 بیمار دیگر طی شبانه روز گذشته قربانی ویروس کرونا شدند و مجموع جانباختگان این بیماری به 66 هزار و 327 مورد رسید. همچنین بنابر اعلام وزارت بهداشت در 24 ساعت منتهی به روز 28 فروردین ۲۱هزار و ۳۱۲ بیمار جدید کووید۱۹ شناسایی شدند که از این تعداد دو هزار و ۱۷۶ نفر از آنها بستری شدند. هم اینک مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور دو میلیون و ۲۱۵ هزار و ۴۴۵ نفر گزارش میشود و کماکان ۴ هزار و ۶۹۴ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخشهای مراقبتهای ویژه بیمارستانها تحت مراقبت قرار دارند. بررسی منحنی شیوع ویروس کرونا در کشور بیانگر آن است که از نیمه دوم فروردین ماه نمودار ابتلا و بستری کرونا در ایران و بویژه در پایتخت با شیب تند صعودی امتداد پیدا کرده و در عوض میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی از سوی مردم با وجود اعمال محدودیتهای شدید کرونایی سیر نزولی دارد. رقم رعایت پروتکلهای بهداشتی 58 و نیم درصد گزارش میشود این یعنی نیمی از مردم با وجود وخامت اوضاع کرونا در کشور هیچ توجهی به رعایت شیوه نامهها ندارند. متخصصان حوزه سلامت میگویند، رسیدن تعداد مبتلایان جدید روزانه به بیش از 25 هزار نفر، حاکی از افزایش مرگ و میر در روزهای آینده است. در این میان و پس از رکورد شکنیهای پیاپی آمار ابتلا و مرگ و میر و افزایش 4 برابری سرعت روند مبتلایان در موج چهارم بیماری نسبت به موج دوم و سوم بیماری و ورود شهرهای قرمز کرونایی به وضعیت بحرانی اکنون مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا چارهای جز تمدید محدودیتهای کرونا و تعطیل کردن برخی از مشاغل ندارند. پیرو این وضعیت محدودیتهای کرونایی تا پایان هفته جاری تمدید شد.
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز از بروزرسانی رنگبندی شهرها در روز دوشنبه خبر میدهد و میگوید: در حال حاضر ۲۵۷ شهر قرمز، ۱۲۹ شهر نارنجی، ۵۱ شهر زرد و ۱۱ شهر آبی داریم که این آمار دوشنبه به روزرسانی خواهد شد.
علیرضا رئیسی در حاشیه جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا با اشاره به روند تولید و واردات واکسن به کشور از تحویل یک میلیون و ۸۹۵هزار دوز واکسن کرونا به ایران تا کنون خبر میدهد و درباره میزان واکسنهای وارداتی، اظهار میدارد: تاکنون حدود ۴۲۰ هزار دوز از روسیه، ۶۵۰ هزار دوز از کشور چین، ۱۲۵ هزار دوز از هندوستان که البته قرار بود ما از این کشور ۵۰۰ هزار دوز واکسن بگیریم (که تاکنون تنها ۱۲۵ هزار دوز تحویل داده شده است) و از کشور کرهجنوبی واکسن آسترازنکا حدود۷۰۰ هزار دوز واکسن تحویل گرفتیم. مجموعاً یک میلیون و ۸۹۵ هزار دوز واکسن در اختیار ما قرار گرفته است و چون واکسنها در دو دوز تزریق میشود تاکنون قریب به ۵۰۰ هزار نفر تحت واکسیناسیون قرار گرفتهاند و امیدواریم ظرف یک هفته تا ۱۰ روز آینده واکسیناسیون فاز اول شامل کادر درمان، گروهی از بیماران صعبالعلاج، سرطانی و افراد خانه سالمندان را بتوانیم انجام داده و تمام کنیم و از اواسط اردیبهشت ماه وارد فاز دوم واکسیناسیون شویم.علیرضا رئیسی درباره واکسنهای تولید داخلی هم میگوید: واکسن شفافارمد یا همان واکسن کووایران برکت در آستانه ورود به فاز سوم است. واکسن مؤسسه رازی در آستانه ورود به فاز دو و واکسن وزارت دفاع هم که به اسم میلاد دارو نور تولید میکند در آستانه ورود به فاز دوم است. از طرفی واکسن تولید مشترک انستیتو پاستور در آستانه ورود به فاز سه است. واکسن سیناژر هم در مرحله اخذ تأییدیه کمیته بالینی است. امیدواریم یک یا دو واکسن ساز از تیرماه به شکل انبوه واکسن در اختیار ما بگذارند.
اجرای محدودیت ها راضی کننده نیست
رئیسی در ادامه می گوید: تأکید اعضای این ستاد افزایش 90 درصدی رعایت پروتکلهای بهداشتی در شهرهای قرمز و نارنجی است.همچنین در حال حاضر اجرای پروتکلها خیلی راضی کننده نیست و علی رغم اعلام محدودیتها در برخی استانها خیلی دقیق رعایت نمیشود گرچه وضعیت رعایت پروتکلها نسبت به دو هفته قبل بهتر شده اما هنوز راضی کننده نیست و رعایت پروتکل ۵۸.۵ درصد برای کشور بسیار پایین است و دستگاههای مسئول باید رصد و با متخلفین برخورد قاطعانه کنند.او با بیان اینکه هنوز ۷۱ درصد نقض تردد در شهرهای قرمز داریم، میافزاید ۶ استانی که بیشترین نقض تردد در آنها اتفاق میافتد شامل استانهای اصفهان، البرز، همدان، مازندران، فارس و آذربایجان شرقی است البته این نقض تردد مربوط به خود این استانها نیست و از استانهای دیگر وارد آنجا شدهاند. ۷۳ درصد نقض تردد در شهرهای نارنجی مربوط به ۶ استان دیگر است که در استانهای اصفهان، البرز، فارس، مازندران، همدان و خوزستان است. همچنین ۶۶ درصد از نقض تردد شبانه در ۶ استان رخ میدهد که در صدر استان تهران است سپس استانهای خراسان رضوی، اصفهان، البرز، گیلان، فارس قرار دارد. وی میگوید: در خصوص عبور مرزی هم ۳۸ درصد مسافران وارد شده و ۴۴ درصد مسافران خارج شده اتباع خارجی بودند. ۶ استان هم در اعمال قانون خوب عمل کردند و ۷۰ درصد تذکرات و پلمبها در استانهای خوزستان، مرکزی، یزد، آذربایجان شرقی، لرستان و گیلان صورت گرفته است.
رئیس جمهوری در دیدار فعالان حوزه زنان و خانواده:
علاقهمند بودم وزیر زن در کابینه داشته باشیم اما توانم محدود بود و نشد
رئیس جمهوری با بیان اینکه وضعیت زنان در جامعه یکی از سؤالات و شاخصهایی است که میتواند برای هر حکومتی ذکر شود، گفت: یکی از معیارهای این دولت این بوده است که زنان، جوانان، اقوام و اقلیتهای مذهبی بتوانند فرصت و شرایط فعالیت در جامعه را داشته باشند.به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی دیروز عصر در دیدار جمعی از فعالان حوزه زنان و خانواده که به صورت محدود حضوری و ارتباط ویدیوکنفرانسی انجام شد، اظهار داشت: استفاده از زنان در عرصههای مدیریتی همواره مورد تأکید این دولت بوده است و علاقهمند بودم که وزیر زن هم در کابینه داشته باشیم اما توانم محدود بود و نشد، البته امروز دو معاون رئیس جمهوری از میان زنان توانمند هستند.روحانی با بیان اینکه یکی از معیارهای دین مبین اسلام این بوده است که زنان در جایگاه متعالی خودشان قرار بگیرند، گفت: یکی از افتخارات انقلاب اسلامی هم همین است و آزاد بودن فعالیت زنان و داشتن فرصت لازم برای بروز دادن استعداداها و توانمندیهایشان از ویژگیهای نظام اسلامی است.
رئیس جمهوری با اشاره به جایگاه و منزلت زنان در دین مبین اسلام، گفت: در دوران جاهلیت دختر را به عنوان ننگ در خانواده خود تلقی میکرد ند اما با آموزههای دین اسلام، زنان در کفه مساوی با مردان قرار گرفتند. روحانی با اشاره به تأثیر و نقش زنان در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی، گفت: اگر خانمها اراده کنند، فرد، جناح و یا تفکری را بر مسند قدرت قرار دهند از این توان و قدرت برخوردار هستند. همچنان که در انتخابات گذشته تأثیر نقش و فعالیت آنها را مشاهده کردیم. رئیس جمهوری اظهار داشت: یکی از افتخارات انقلاب اسلامی در حوزه زنان و خانواده است اما متأسفانه این موضوع به خوبی تبیین و معرفی نشده و آمارها و اطلاعات در این زمینه اعلام نشده است.
روحانی با اشاره به فعالیت و حضور گسترده بانوان در شرکتهای دانشبنیان، اظهار داشت: امروز بانوان زیادی در شرکتهای دانشبنیان مشغول فعالیت و مدیریت هستند و البته توسعه شرکتهای دانشبنیان نیز کمک کرده که ظرفیتهای زنان جامعه بهتر ظهور و بروز پیدا کند. همچنان که اقتصاد دیجیتال نیز کمک کرده تا خانمها از توان و استعداد خود به خوبی استفاده کنند.رئیس جمهوری در ادامه به نقش بانوان در مقابله با ویروس کرونا اشاره کرد و اظهار داشت: خوشبختانه هفته آینده، واکسیناسیون کادر درمان که در خط مقدم مقابله با ویروس کرونا قرار دارند، بهطور کامل انجام میشود و تا پایان هفته، بیش از یک میلیون نفر واکسن دریافت میکنند و این میتواند آرامش بیشتری برای این عزیزان به همراه داشته باشد.رئیس جمهوری با بیان اینکه بانوان جامعه در بخش آموزش از نقش والایی برخوردار هستند و در بخشها و ردههای مختلف آموزشی حضور فعال و تأثیرگذار دارند، تصریح کرد: معتقدم همچنان باید در بخش توانمندسازی، فعالیتهای خود را ادامه دهیم، تا هر چه بیشتر بتوان استعداد و ظرفیت بانوان را شکوفا کرد.
روحانی همچنین اظهار داشت: در طول دولت تدبیر و امید اقدامات ارزشمندی در زمینه توانمندسازی و مهارتآموزی و ارتقای بانوان کشورمان انجام شده است و امیدوارم دولت بعدی نیز همین مسیر را ادامه دهد.رئیس جمهوری در ادامه به حضور فعال و افتخارآفرینی بانوان در عرصههای مدیریتی کشور اشاره کرد و گفت: در آغاز دولت تدبیر و امید فقط 5 درصد خانمها در مدیریت میانی و بالا حضور داشتند و هدفگذاری این دولت رسیدن به رقم 30 درصد بود که امروز به این رقم نزدیکتر شدهایم و به حدود 26 درصد دست یافتهایم. روحانی خاطرنشان کرد: همچنان که در ابتدای دولت یازدهم برنامهای برای صد روز ابتدایی داشتیم امیدوارم با یک برنامه صد روزه پایانی هم قدمهایی را برای خدمت به مردم برداریم و مردم نیز در انتخابات حضور پرشکوهی داشته باشند تا با یک انتخابات شکوهمند دولت بعدی فعالیت خود را آغاز کند.
روحانی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا: رعایت پروتکلها باید به بالای ۹۰ درصد برسد
رئیسجمهوری با بیان اینکه امروز با ویروس جدیدی مواجه شدهایم که قدرت سرایت آن 70 درصد بیشتر از ویروس قبلی است و شرایط امروز با شرایط قبلی متفاوت است، گفت: برای بهدست آوردن موفقیت در این شرایط، رعایت دقیق و کامل همه پروتکلها و دستورالعملهای بهداشتی لازم و ضروری است. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی رئیس جمهوری، حسن روحانی دیروز در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا، اظهار داشت: در شرایط بروز مشکل همه باید دست به دست هم دهیم و همه تریبونها هم شامل هشدار باشند و هم به جامعه آرامش دهند. رئیسجمهوری با اشاره به اینکه هفته بسیار سختی را پیش رو داریم، تأکید کرد: همه باید دست به دست هم دهیم تا رعایت پروتکلها به بالای 90درصد برسد تا بتوانیم این موج جدید و سخت بیماری را در هفته آینده مهار کنیم.روحانی افزود: زمانی که در شرایط آرامش قرار گرفته و میزان مرگ و میر کاهش مییابد، همه برای اینکه این موفقیت را بهنام خود ثبت کنند با یکدیگر مسابقه میگذارند، اما وقتی شرایط برعکس میشود، هرکسی بهدنبال آن است که تقصیر را به گردن دیگری بیندازد، درصورتی که در مواجه شدن با شرایط سخت همه باید دست به دست هم آن را حل و فصل کنیم.رئیسجمهوری تصریح کرد: هیچ تریبونی نباید آرامش را بهم بزند در همه تریبونها باید آموزش، آرامش و همچنین هشدارهای لازم به طور متوازن برای رسیدن به نقطه مطلوب، بیان شود.
روحانی در ادامه با اشاره به مباحث این جلسه درخصوص واکسن و اقدامات انجام شده در این زمینه، اظهار داشت: براساس مطالب بیان شده تنها یک بار تزریق واکسن کفایت نمیکند و ممکن است 6 ماه دیگر دوباره لازم باشد که واکسن تزریق شود. همچنین وزیر بهداشت و درمان اعلام کرد که واکسن نمیتواند مصونیت 2 ساله و حتی یکساله ایجاد کند، لذا باید به فکر تهیه واکسن انبوه حتی برای سالهای آینده باشیم. رئیسجمهوری با اشاره به اینکه ظاهراً حافظه برخی ضعیف شده است، گفت: زمانی که بهدنبال خرید واکسن از روسیه و چین بودیم، کسانی پشت تریبون اعلام کردند که اگر از روسیه یا چین واکسن بیاورید، این واکسن را نمیزنیم و حتی برخی تشکلهای پزشکی نامه نوشتند که از روسیه و چین واکسن نیاورید، چرا که خطرناک است. روحانی افزود: آن روزی که بهدنبال تهیه واکسن بودیم، برخی در این رابطه تزلزل ایجاد کردند و امروز همان افراد که میگفتند این واکسن را نخرید به ما میگویند که چرا واکسن کم خریدید یا چرا زودتر خریداری نکردید. رئیسجمهوری با بیان اینکه امروز تهیه واکسن یک امر ضروری است، اظهار داشت: البته واکسنی که خریداری میشود، حتماً باید وزارت بهداشت و درمان آن را تأیید کند. همچنین اگر شرکتی که مورد قبول وزارت بهداشت و درمان است، میتواند واکسنی را با ارز نیمایی خریداری و در بازار عرضه کند، هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد. رئیسجمهوری تصریح کرد: دولت همه توان خود را برای اینکه واکسن داخلی زودتر به نتیجه برسد، به کار گرفته است. چرا که برای ما مهم است که روی پای خود بایستیم و بسیار امیدوار هستیم که در تابستان بتوانیم از واکسن داخلی استفاده کنیم. روحانی اظهارداشت: در 2 ماه پیش روباید هر چقدر میتوانیم واکسن از خارج تهیه کنیم. ضمن اینکه تا پایان همین هفته تزریق حدود یک میلیون و 400 هزار واکسن انجام میشود